שם הפרק : תאריך
השימוש בתאריך בנוי משני מרכיבים שם-עצם [יום ] ותואר [מספר התאריך]
יום מזוהה כשם-עצם זכר דער טאָג לכן תהא ההטייה לפי שם עצם זכר.
תפקיד תחבירי
|
זכר [בן] שם עצם - זכר
|
נומינטיוו –
צורת נושא
|
דער -
לתאריך נוספת - -ער
אַ - ער
|
אקוזטיוו –
צורת מושא ישיר
|
דעם -
לתאריך נוספת נון
אַ - לתאריך נוספת נון
|
דטיוו –
צורת מושא עקיף [אחרי מילת יחס]
|
דעם -
לתאריך נוספת נון
אַ - לתאריך נוספת נון
|
התאריך מתנהג כתואר מספרים סידוריים/סודרים במין זכר
מספר
|
יידיש
|
עברית
|
מספר
|
יידיש
|
עברית
|
|
מספר
|
יידיש
|
עברית
|
1
|
ערשטער
|
ראשון
|
11
|
עלפֿטער
|
אחד-עשר
|
|
21
|
איין און צוואַנציקסטער
|
העשרים
ואחד
|
2
|
צווייטער
|
שני
|
12
|
צוועלפֿטער
|
שניים-עשר
|
|
|
|
|
3
|
דריטער
|
שלישי
|
13
|
דרייַצנטער
|
שלוש-עשר
|
|
|
|
|
4
|
פֿערטער
|
רביעי
|
14
|
פֿערצנטער
|
ארבעה-עשר
|
|
|
|
|
5
|
פֿינפֿטער
|
חמישי
|
15
|
פֿינפֿטצנער
|
חמשה-עשר
|
|
|
|
|
6
|
זעקסטער
|
שישי
|
16
|
זעכצנטער
|
ששה-עשר
|
|
|
|
|
7
|
זיבטער
|
שביעי
|
17
|
זיבסטנטער
|
שבעה-עשר
|
|
|
|
|
8
|
אַכטער
|
שמיני
|
18
|
אַכצנטער
|
שמונה-עשר
|
|
|
|
|
9
|
נייַנטער
|
תשיעי
|
19
|
נייַנצנטער
|
תשעה-עשר
|
|
|
|
|
10
|
צענטער
|
עשירי
|
20
|
צוואַנציקסטער
|
העשרים
|
|
|
|
|
דוגמאות:
דער ערשטער פֿעברואר /ה- 1 בפברואר
דעם ערשטן פֿעברואר / ב-1 בפברואר
דער צווייטער פֿעברואר / ה-2 בפברואר
דעם צווייטן פֿעברואר / ב-2 בפברואר
דער 24סטער פֿעברואַר /ה- 24 בפברואר
דעם 24סטן פֿעברואַר / ב-24 בפברואר
פֿון 9טן ביז דעם 12טן מאַרץ / מה-9 עד ה-12 במרץ
דער וויפֿלטער איז הייַנט ? / מהו התאריך היום